Zarządzenie nr 51/2012
Wersja strony w formacie XMLwydane przez | Burmistrza Mirosławca Piotr Pawlik |
---|---|
z dnia | |
w sprawie | procedury zarządzania ryzykiem w Urzędzie Gminy i Miasta w Mirosławcu jako element kontroli zarządczej |
Status | obowiązujące |
ZARZĄDZENIE NR 51
Burmistrza Mirosławca
z dnia 22 maja 2012 r.
w sprawie procedury zarządzania ryzykiem w Urzędzie Gminy i Miasta w Mirosławcu jako element kontroli zarządczej
Na podstawie art. 68 ust. 2 pkt 7, art. 69 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. Z 2009 r. Nr 157, poz.1240 ze zm.)
§ 1. Regulamin określa zasady i tryb zarządzania ryzykiem w Urzędzie Gminy i Miasta w Mirosławcu.
§ 2. Ilekroć w zarządzeniu jest mowa o:
1. Urzędzie – należy przez to rozumieć Urząd Gminy i Miasta w Mirosławc
2. Komórkach organizacyjnych – należy przez to rozumieć referaty i samodzielne stanowiska pracy
3. Ryzyko – prawdopodobieństwo wystąpienia dowolnego zdarzenia, działania lub braku działania, którego skutkiem może być szkoda w majątku lub wizerunku danej jednostki lub które przeszkodzi w osiągnięciuwyznaczonych celów i zadań.
4. Czynnik ryzyka - to zdarzenie, działanie lub zaniechanie działań, które może spowodować wystąpienie ryzyka.
5. Wpływ ryzyka – skutek dla realizacji zadań i osiągania celów spowodowane przez zdarzenie objęte ryzykiem.
6. Prawdopodobieństwo ziszczenia się ryzyka – częstotliwość występowania zdarzenia objętego ryzykiem.
7. Istotność ryzyka – kombinacja wpływu ryzyka i prawdopodobieństwo jego ziszczenia.
8. Akceptowalny poziom ryzyka – ustalony poziom istotności ryzyka przy którym nie jest wymagane podejmowanie działań przeciwdziałających ryzyku.
9. Zarządzanie ryzykiem – proces identyfikacji, oceny i przeciwdziałania ryzyku, proces ten obejmuje także monitorowanie ryzyka i środków podejmowanych w celu jego ograniczenia.
10. Właściciel ryzyka – osoba odpowiedzialna za zarządzanie ryzykiem, mająca kompetencje do podjęcia działań zaradczych w stosunku do obszaru, którym zarządza,
11. Mechanizmy kontroli – wszystkie działania i procedury podejmowane lub ustanawiane w celu zwiększenia prawdopodobieństwa realizacji zadań i osiągania celów, w tym zwłaszcza:
1) dokumentacje systemu kontroli (procedury, instrukcje, wytyczne),
2) dokumentowanie poszczególnych zdarzeń,
3) zatwierdzenie operacji,
4) podział obowiązków,
5) nadzór,
6) ograniczenie dostępu do zasobów materialnych, finansowych i informatycznych.
§ 3. Celem zarządzania ryzykiem w Urzędzie jest poprawa jakości, sprawności i efektywności zarządzania we wszystkich obszarach oraz ograniczenie ewentualnych negatywnych skutków zdarzeń do akceptowalnego poziomu, w szczególności w zakresie aktywnego zarządzania zasobami, zapewnienia ochrony majątku i efektywności finansowej, oraz ochrony wizerunku Urzędu.
1. Urząd realizuje cele i wykonuje zadania z zakresu administracjipublicznej, wynikające z zadań własnych, zadań zleconych na mocy ustaw lub przejętych w wyniku porozumień z organami administracji rządowej i samorządowej.
2. Podstawowy zakres działań poszczególnych referatów i samodzielnych stanowisk określony jest w Regulaminie Organizacyjnym Urzędu Gminy i Miasta w Mirosławcu.
3. Zarządzanie ryzykiem odbywa się w Urzędzie według zasad:
1) integracji z procesem zarządzania,
2) powiązania z celami i zadaniami Urzędu,
3) przypisania odpowiedzialności,
4) proporcjonalności działań przeciwdziałających ryzyku do jego istotności
§ 4. Proces zarządzania ryzykiem obejmuje następujące etapy:
1. Określenie celów i zadań, monitorowanie i ocena ich realizacji:
1) określenie celów i zadań – ich wykonanie należy monitorować co najmniej w rocznej perspektywie,
2) zapewnienie odpowiedniego systemu monitorowania realizacji celów i zadań w komórce,
3) przeprowadzenie oceny realizacji celów i zadań pod względem oszczędności, efektywności i skuteczności,
4) wskazanie osób odpowiedzialnych za ich wykonanie.
2. Identyfikacja i ocena ryzyka oraz odniesienie go do akceptowalnego poziomu.
1) Ustalenie listy celów i zadań do realizacji uwzględniającej podział na referaty i samodzielne stanowiska,
2) co najmniej raz w roku do listy zadań należy opracować wykaz ryzyk wraz z funkcjonującymi i proponowanymi mechanizmami kontroli ograniczającymi występujące ryzyko,
3) zadaniem kierowników jest odpowiedzenie na pytanie co może w przyszłości nastąpić, gdy wyznaczony cel nie zostanie osiągnięty. Przy identyfikacji ryzyka należy:
1) nie rzadziej niż raz w roku dokonywać identyfikacji ryzyka w odniesieniu do celów i zadań komórki,
2) zidentyfikowane ryzyka poddać analizie mającej na celu określenie prawdopodobieństwa wystąpienia danego ryzyka i możliwych jego skutków,
3) określić akceptowany poziom ryzyka,
4) do każdego zidentyfikowanego ryzyka określić rodzaj wymaganej reakcji,
5) określić działania, które należy podjąć w celu zmniejszenia danego ryzyka do akceptowalnego poziomu,
6) dokonać hierarchizacji ryzyk ,
7) wszystkie informacje należy udokumentować zapisem w arkuszu„Działowy rejestr ryzyk” - załącznik nr 4 niniejszej procedury.
4. Analiza ryzyka.
1) ocena ryzyka – polega na określeniu wpływu i prawdopodobieństwa ziszczenia się ryzyka, a następnie ustalenia jego istotności według określonych zasad,
2) określenie wpływu ryzyka – polega na określeniu przewidywanych skutków, jakie będzie miało dla realizacji zadania lub osiągnięcia celu. Do określenia wpływu używany jest opis jakościowy.Załącznik nr 3 pkt 1 do niniejszej procedury.
3) określenie prawdopodobieństwa ziszczenia się ryzyka – określa przewidywaną częstotliwość występowania zdarzenia objętego ryzykiemw trakcie roku. Do określenia prawdopodobieństwa stosowany jest opisjakościowy przy zastosowaniu skali ocen.Załącznik nr 3 pkt 2 do niniejszej procedury.
4) określenie poziomu istotności ryzyka – jest to łączna relacja - iloczyn prawdopodobieństwa i wpływu wystąpienia ryzyka.Załącznik nr 3 pkt 3 do niniejszej procedury.Istotność ryzyka obliczana jest według wzoru:Istotność ryzyka = P x Sgdzie: P – prawdopodobieństwo wystąpienia ryzyka S – wielkość strat, skutku lub wpływu jakie będzie miało ewentualne wystąpienie tego zdarzenia Poziomy istotności ryzyka określaZałącznik nr 3 pkt 3 do niniejszej procedury.
5. Ustalanie metody przeciwdziałaniu ryzyku.
1) Przeciwdziałanie – wprowadzanie mechanizmów kontrolnych, które zapobiegną urzeczywistnieniu się ryzyka. Każdy mechanizm powinien stanowić odpowiedź na konkretne ryzyko. Koszt wdrażania mechanizmu nie może przewyższać uzyskanych korzyści.
2) Transfer – przeniesienie ryzyka na inny podmiot
3) odsunięcie w czasie – zawieszenie na jakiś czas działalności obarczonej ryzykiem.
6. Monitorowanie procesu.
1) Ocena dokonywana w sposób ciągły. Należy monitorować skuteczność poszczególnych elementów systemu kontroli zarządczej w celu bieżącej identyfikacji problemów umożliwiającej natychmiastowe ich rozwiązywanie.
2) Proces monitorowania ryzyka jest realizowany na każdym szczeblu zarządzania
3) Kadra kierownicza wspiera wszelkie działania pracowników przyjmujących odpowiedzialność za ryzyko.
§ 5.
1. Identyfikacji i oceny ryzyka dokonują Kierownicy referatówwedług załącznika nr 1,2,3 do niniejszej proceduryi dokumentują zapisem w arkuszu„Działowy rejestr ryzyk” - załącznik nr 4 niniejszej procedury.
2. Na podstawie arkuszy identyfikacji i oceny ryzyka otrzymanych od kierowników referatów i kierowników samodzielnych stanowisk powołany w tym celu Zespół ds. oceny ryzyka, nadaje priorytety poszczególnym ryzykom, podejmuje decyzje o zastosowaniu działań zapobiegawczych oraz wyznacza właściciela ryzyka.Załącznik nr 5 do niniejszej procedury
3. Rejestr ryzyka przekazywany jest na piśmie Burmistrzowi w terminie do 15 grudnia każdego roku kalendarzowego.
§ 6. Wykonanie Zarządzenia powierza się Sekretarzowi Gminy i Miasta Mirosławiec
§ 7. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.
Załącznik Nr 1 do Zarządzenia Nr 51
Burmistrza Mirosławca
z dnia 22 maja 2012 r.
Obszary ryzyka
|
|
|
Budżet Miasta |
1 |
Opracowanie budżetu i jego zmian |
|
2 |
Wykonywanie budżetu |
3 |
Dochody własne |
|
4 |
Wydatki inwestycyjne |
|
5 |
Kredyty, pożyczki |
|
Podatki i opłaty |
6 |
Naliczanie podatków od nieruchomości |
|
7 |
Windykacja należności z podatków od nieruchomości |
8 |
Podatek od środków transportowych |
|
9 |
Pozostałe podatki lokalne (rolny, leśny) |
|
10 |
Opłaty skarbowe, administracyjne i pozostałe |
|
11 |
Opłata targowa |
|
12 |
Windykacja należności z pozostałych podatków i opłat |
|
Wydatki |
13 |
Finansowanie zadań z wydatków bieżących |
|
14 |
Dotacje dla jednostek spoza sektora finansów publicznych |
Fundusze celowe |
15 |
ZFŚS |
Zewnętrzne środki |
16 |
Wnioski i dokumentacja w zakresie pozyskiwania środków |
Rachunkowość |
17 |
Dokumentacja opisująca zasady rachunkowości |
|
18 |
Księgi rachunkowe |
19 |
Inwentaryzacja |
|
21 |
Sprawozdawczość |
|
Zamówienia publiczne |
22 |
Prawidłowość udzielania zamówień publicznych |
Mienie komunalne |
23 |
Ewidencja majątku i regulacja stanów prawnych nieruchomości |
|
24 |
Dochody z mienia |
25 |
Utrzymanie mienia |
|
Gospodarka nieruchomościami |
26 |
Dzierżawa, najem i sprzedaż lokali użytkowych |
|
27 |
Dzierżawa gruntu |
28 |
Najem lokali mieszkalnych, egzekucja należności czynszowych |
|
29 |
Użytkowanie wieczyste, trwały zarząd |
30 |
Nabywanie, wykup nieruchomości, sprzedaż nieruchomości |
|
Zagospodarowanie przestrzenne |
31 |
Ustalanie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu |
|
32 |
Planowanie przestrzenne |
Gospodarka komunalna |
33 |
Utrzymanie i remonty dróg |
|
34 |
Gospodarka wodno-ściekowa |
35 |
Gospodarka odpadami i ochrona środowiska |
|
36 |
Utrzymanie czystości i porządku w Gminie |
|
Usługi administracyjne |
37 |
Usługi związane z ewidencją działalności gospodarczej |
|
38 |
Wydawanie koncesji na alkohol |
39 |
Wydawanie dowodów osobistych |
|
40 |
Usługi związane z ewidencją ludności |
|
41 |
Akta Stanu Cywilnego |
|
Oświata |
42 |
Rachunek dochodów własnych placówek oświatowych |
|
43 |
Remonty w placówkach oświatowych |
Kultura |
44 |
Realizacja zadań własnych przez Ośrodek Kultury |
Promocja Miasta |
45 |
Działania w zakresie promocji Gminy i Miasta |
Sport i rekreacja |
46 |
Zarządzanie bazą sportowo-rekreacyjną |
|
47 |
Ustalanie odpłatności za świadczone usługi, pobieranie odpłatności i ewidencja |
48 |
Wykorzystanie dotacji celowych |
|
Pomoc społeczna |
49 |
Realizacja zadań przez MGOPS |
|
50 |
Świadczenia rodzinne |
51 |
Inne świadczenia pieniężne dla klientów MGOPS |
|
Zarządzanie Urzędem |
52 |
Nadzór nad dokumentami i zapisami |
|
53 |
Ochrona informacji niejawnych |
54 |
Zarządzanie zasobami ludzkimi (w tym szkolenia) |
|
55 |
Gospodarka kadrowo-płacowa |
|
56 |
Gospodarka środkami trwałymi i materiałami |
|
System obiegu informacji |
57 |
System obsługi zewnętrznej (w tym funkcjonowanie BIP) |
|
58 |
System komunikacji między wydziałami |
Bezpieczeństwo publiczne |
59 |
Zarządzanie kryzysowe |
|
60 |
Straż Miejska |
Opieka zdrowotna |
61 |
Wydatkowanie środków na Program Przeciwdziałania Alkoholizmowi |
System informatyczny |
62 |
Zakres i jakość obsługi zadań przez system informatyczny |
|
63 |
Ochrona danych |
|
64 |
Archiwizacja danych |
Zadania z zakresu |
65 |
Organizacja wyborów (dokumentacja, rozliczanie) |
Załącznik Nr 2 do Zarządzenia Nr 51
Burmistrza Mirosławca
z dnia 22 maja 2012 r.
Kategorie ryzyka i czynniki ryzyka
|
|
Materialność |
-wielkość budżetu/planu: majątek własny, dochody, wydatki; |
Wrażliwość |
-presja społeczna, wizerunek społeczny jednostki; |
Kontrola wewnętrzna |
- nie przystawanie pisemnych procedur do
rzeczywistości;
-brak kryteriów oceny i wyznaczników błędów;
-brak w kontroli automatycznej autoryzacji w
środowisku komputerowym;
-braki w dokumentacji, dokumenty sporządzane po
terminie;
-podział obowiązków w zakresie kontroli i nadzoru;
istnienie podziału obowiązków, istnienie wymogu
autoryzacji;
|
-delegowanie funkcji: brak pisemnych upoważnień, niewystarczający przepływ informacji, błędy w zawieranych umowach; |
|
Stabilność |
-zmiany przepisów prawnych; |
Złożoność |
-czynniki ludzkie: doświadczenie zawodowe pracowników, polityka szkoleniowa; |
Załącznik Nr 3 do Zarządzenia Nr 51
Burmistrza Mirosławca
z dnia 22 maja 2012 r.
Zasady oceny wpływu ryzyka
1. Zasady oceny wpływu ryzyka
WPŁYW |
PRZESŁANKI |
KATASTROFALNY |
Zdarzenie objęte ryzykiem powoduje brak realizacji kluczowych zadań albo osiąganie założonych celów – poważny uszczerbek w zakresie jakości wykonywanych zadań, poważna strata finansowa , utrata reputacji. Z wystąpieniem zdarzenia objętego ryzykiem wiąże się długotrwały i trudny proces przywracania stanu poprzedniego. |
POWAŻNY |
Zdarzenie objęte ryzykiem powoduje brak realizacji kluczowego zadania lub osiągniecie konkretnego założonego celu, poważną stratę finansową i utratę reputacji. Z wystąpieniem zdarzenia objętego ryzykiem wiąże się długotrwały i trudny proces przywracania stanu poprzedniego. |
ŚREDNI |
Zdarzenie objęte ryzykiem powoduje znaczącą stratę posiadanych zasobów, ma negatywny wpływ na efektywność działania, jakość wykonywanych zadań, reputację Urzędu. Z wystąpieniem zdarzenia objętego ryzykiem może się wiązać duży proces przywracania stanu poprzedniego. |
MAŁY |
Zdarzenie objęte ryzykiem powoduje niewielką stratę finansową, niewielkie zakłócenie lub opóźnienie w wykonywaniu zadań. Nie wpływa na reputację Urzędu. Skutki zdarzenia można łatwo usunąć. |
NIEZNACZNY |
Zdarzenie objęte ryzykiem powoduje nieznaczną stratę finansową lub krótkotrwałe zakłócenia lub opóźnienie w wykonywaniu zadań. Nie wpływa na reputację Urzędu. Skutki zdarzenia można łatwo usunąć. |
2. Zasady oceny stopnia prawdopodobieństwa ziszczenia się ryzyka
PRAWDOPODOBIEŃSTWO |
PRZESŁANKI |
PRAWIE PEWNE |
Istnieją uzasadnione powody by sądzić, że zdarzenie objęte ryzykiem zdarzy się wielokrotnie w ciągu roku |
PRAWDOPODOBNE |
Istnieją uzasadnione powody by sądzić, że zdarzenie objęte ryzykiem zdarzy się kilkakrotnie w ciągu roku |
ŚREDNIE |
Istnieją uzasadnione powody by sądzić, że zdarzenie objęte ryzykiem zdarzy się w ciągu roku |
MAŁO |
Istnieją uzasadnione powody by sądzić, że zdarzenie objęte ryzykiem zdarzy się raz w ciągu roku |
RZADKIE |
Istnieją uzasadnione powody by sądzić, że zdarzenie objęte ryzykiem nie zdarzy się raz w ciągu roku |
3. Ocena istotności ryzyka
Katastrofalne |
5 |
10 |
15 |
20 |
25 |
Poważne |
4 |
8 |
12 |
16 |
20 |
Średnie |
3 |
6 |
9 |
12 |
15 |
Małe |
2 |
4 |
6 |
8 |
10 |
Nieznaczne |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
|
Rzadkie |
Mało |
Średnie |
Prawdopodobne |
Prawie pewne |
Załącznik Nr 4 do Zarządzenia Nr 51
Burmistrza Mirosławca
z dnia 22 maja 2012 r.
Działowy rejestr ryzyka
Nazwa jednostki organizacyjnej oraz jej symbol:………………………………………………………………………..
Lp |
Obszar |
|
Wpływ ryzyka |
|
Ocena istotności ryzyka |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
* aby ustalić punktową ocenę istotności ryzyka należy pomnożyć przyznane poszczególnym ryzykom punkty prawdopodobieństwa i wpływu (załącznik nr 3 pkt 1 i pkt 2)
Załącznik Nr 5 do Zarządzenia Nr 51
Burmistrza Mirosławca
z dnia 22 maja 2012 r.
Urzędowy rejestr ryzyka
Nazwa jednostki organizacyjnej oraz jej symbol:………………………………………………………………………..
Lp |
Obszar |
|
Wpływ ryzyka |
|
Ocena istotności ryzyka |
Osoba odpowiedzialna |
Planowana |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
* aby ustalić punktową ocenę istotności ryzyka należy pomnożyć przyznane poszczególnym ryzykom punkty prawdopodobieństwa i wpływu (załącznik nr 3, pkt 1 i pkt 2)